Wat bedoelen boeddhisten met 'verlichting'?
Het boeddhisme is een spirituele traditie die de nadruk legt op het bereiken van verlichting als het uiteindelijke doel van zijn aanhangers. In het boeddhisme is verlichting een staat van zijn waarin men vrij is van lijden en de cyclus van wedergeboorte. Het is een staat van perfecte wijsheid en begrip, en wordt vaak 'ontwaken' of 'nirvana' genoemd.
De weg naar verlichting
De weg naar verlichting is lang en moeizaam. Het gaat om de praktijk van meditatie , de studie van boeddhistische leringen en het cultiveren van deugden zoals mededogen, liefdevolle vriendelijkheid en gelijkmoedigheid. Door dit proces kan iemand geleidelijk bevrijd worden van het lijden veroorzaakt door gehechtheid aan materiële dingen en de cyclus van geboorte en dood.
De voordelen van verlichting
Het bereiken van verlichting brengt vele voordelen met zich mee. Er wordt gezegd dat iemand die verlichting heeft bereikt, vrij is van de cyclus van lijden en wedergeboorte, en in staat is om in een staat van volmaakte vrede en tevredenheid te leven. Bovendien brengt verlichting een diep begrip van de ware aard van de werkelijkheid met zich mee, en een diep inzicht in de aard van het zelf.
Conclusie
Verlichting is het uiteindelijke doel van het boeddhisme en is een staat van volmaakte wijsheid en begrip. Het wordt bereikt door de beoefening van meditatie, de studie van boeddhistische leringen en het cultiveren van deugden zoals mededogen en gelijkmoedigheid. Het bereiken van verlichting brengt vele voordelen met zich mee, waaronder vrijheid van lijden en de cyclus van wedergeboorte, en een diep begrip van de ware aard van de werkelijkheid.
De meeste mensen hebben gehoord dat de Boeddha verlicht was en dat boeddhisten verlichting zoeken. Maar wat betekent dat? 'Enlightenment' is een Engels woord dat meerdere dingen kan betekenen. In het Westen was het tijdperk van de Verlichting een filosofische beweging uit de 17e en 18e eeuw die wetenschap en rede promootte boven mythe en bijgeloof, dus in de westerse cultuur wordt verlichting vaak geassocieerd met intellect en kennis. Maar boeddhistische verlichting is iets anders.
Verlichting en Satori
Om de verwarring nog groter te maken, is 'verlichting' gebruikt als vertaling voor verschillende Aziatische woorden die niet hetzelfde betekenen. Enkele decennia geleden maakten Engelssprekenden bijvoorbeeld kennis met het boeddhisme door de geschriften van D.T. Suzuki (1870-1966), een Japanse geleerde die een tijd lang als een Rinzai Zen monnik. Suzuki gebruikte 'verlichting' om het Japanse woord te vertalensatori, afgeleid van het werkwoordverzadigd, 'weten.'
Deze vertaling was niet zonder rechtvaardiging. Maar in gebruik verwijst satori meestal naar een ervaring van inzicht in de ware aard van de werkelijkheid. Het is wel vergeleken met de ervaring van het openen van een deur, maar het openen van een deur houdt nog steeds een scheiding in van wat zich in de deur bevindt. Mede door de invloed van Suzuki raakte het idee van spirituele verlichting als een plotselinge, gelukzalige, transformerende ervaring ingebed in de westerse cultuur. Dat is echter misleidend.
Hoewel Suzuki en enkele van de eerste zenleraren in het Westen verlichting uitlegden als een ervaring die je soms kunt hebben, vertellen de meeste zenleraren en zenteksten je dat verlichting geen ervaring is maar een permanente staat: een permanente stap door de deur. Zelfs satori is de verlichting zelf niet. Hierin sluit zen aan bij hoe verlichting wordt gezien in andere takken van het boeddhisme.
Verlichting en Bodhi (Theravada)
Bodhi,een woord uit het Sanskriet en Pali dat 'ontwaken' betekent, wordt ook vaak vertaald als 'verlichting'.
In Theravada-boeddhisme , wordt bodhi geassocieerd met de perfectie van inzicht in de Vier edele waarheden, welk einde dukkha (lijden, stress, ontevredenheid). De persoon die dit inzicht heeft geperfectioneerd en alle verontreinigingen heeft opgegeven, is een ahat , iemand die is bevrijd uit de cyclus van sasara , of eindeloze wedergeboorte. Terwijl hij leeft, gaat hij een soort voorwaardelijke in nirvana , en bij de dood geniet hij van de vrede van volledig nirvana en ontsnapping uit de cyclus van wedergeboorte.
In de Atthinukhopariyayo Sutta van de Er is een Tipitaka (Samyutta Nikaya 35.152), zei de Boeddha:
'Dan, monniken, is dit het criterium waardoor een monnik, los van geloof, los van overreding, los van neiging, los van rationele speculatie, los van genot in opvattingen en theorieën, het bereiken van verlichting kan bevestigen: 'De geboorte is vernietigd, het heilige leven is volbracht, wat gedaan moest worden is gedaan, er is geen leven meer in deze wereld.''
Verlichting en Bodhi (Mahayana)
In Mahayana-boeddhisme , wordt bodhi geassocieerd met de perfectie van wijsheid , ofzonsondergang. Dit is de leer dat alle verschijnselen leeg zijn van zelf-essentie.
De meesten van ons zien de dingen en wezens om ons heen als onderscheidend en permanent. Maar dit beeld is een projectie. In plaats daarvan is de fenomenale wereld een steeds veranderende samenhang van oorzaken en omstandigheden Afhankelijke oorsprong . Dingen en wezens, ontdaan van zelf-essentie, zijn niet echt of niet echt: de leer van De twee waarheden . Grondig waarnemen van sunyata lost de ketenen van zelfhechting op die ons ongeluk veroorzaken. De dubbele manier om onderscheid te maken tussen het zelf en de ander leidt tot een permanente non-dualistische kijk waarin alle dingen met elkaar verbonden zijn.
In het Mahayana-boeddhisme is het idee van beoefening dat van de bodhisattva , het verlichte wezen dat in de fenomenale wereld blijft om alles tot verlichting te brengen. Het bodhisattva-ideaal is meer dan altruïsme; het weerspiegelt de realiteit dat niemand van ons afgescheiden is. 'Individuele verlichting' is een oxymoron.
Verlichting in Vajrayana
Een tak van het Mahayana-boeddhisme, de tantrische scholen van het Vajrayana-boeddhisme, gelooft dat verlichting ineens kan komen in een transformerend moment. Dit gaat hand in hand met het geloof in Vajrayana dat de verschillende passies en belemmeringen van het leven, in plaats van obstakels te zijn, brandstof kunnen zijn voor transformatie naar verlichting die in een enkel moment kan plaatsvinden, of in ieder geval in dit leven. De sleutel tot deze beoefening is een geloof in de inherente Boeddhanatuur, de aangeboren perfectie van onze innerlijke natuur die gewoon wacht tot we het herkennen. Dit geloof in het vermogen om onmiddellijk verlichting te bereiken is echter niet hetzelfde als het Sartori-fenomeen. Voor Vajrayana-boeddhisten is verlichting geen glimp door de deur, maar een permanente staat.
Verlichting en Boeddhanatuur
Volgens de legende zei de Boeddha, toen hij de verlichting bereikte, iets in de trant van 'Is het niet opmerkelijk! Alle wezens zijn al verlicht!' Deze staat is wat bekend staat als Boeddha natuur , dat op sommige scholen een kernonderdeel vormt van de boeddhistische beoefening. In het Mahayana-boeddhisme is Boeddhanatuur de inherente Boeddhaschap van alle wezens. Omdat alle wezens al Boeddha zijn, is de taak niet om verlichting te bereiken, maar om het te realiseren.
De Chinese meester huineng (638-713), de zesde patriarch van Ch'an ( Het was ), vergeleek Boeddhaschap met een maan verduisterd door wolken. De wolken vertegenwoordigen onwetendheid en verontreinigingen. Wanneer deze worden weggelaten, wordt de reeds aanwezige maan onthuld.
Ervaringen van inzicht
Hoe zit het met die plotselinge, gelukzalige, transformerende ervaringen? Je hebt misschien deze momenten gehad en voelde dat je iets spiritueel diepgaands op het spoor was. Zo'n ervaring, hoewel aangenaam en soms vergezeld van echt inzicht, is op zichzelf geen verlichting. Voor de meeste beoefenaars zal een gelukzalige spirituele ervaring die niet gebaseerd is op de beoefening van het Achtvoudige Pad om verlichting te bereiken, waarschijnlijk niet transformerend zijn. Het najagen van gelukzalige toestanden kan zelf een vorm van verlangen en gehechtheid worden, en de weg naar verlichting is het opgeven van vastklampen en verlangen.
Over zenleraar Barry Magid Meester Hakuin , in 'Niets is verborgen':
'Post-satori-beoefening betekende voor Hakuin dat hij eindelijk ophield met in beslag te worden genomen door zijn eigen persoonlijke toestand en verworvenheden en dat hij zichzelf en zijn beoefening zou wijden aan het helpen en onderwijzen van anderen. Eindelijk, eindelijk, realiseerde hij zich dat echte verlichting een kwestie is van eindeloos oefenen en medelevend functioneren, niet iets dat voor eens en voor altijd gebeurt in één groots moment op het kussen.'
De leraar en monnik Shunryu Suzuki (1904-1971) zei over verlichting:
'Het is een soort mysterie dat verlichting iets geweldigs is voor mensen die geen ervaring hebben met verlichting. Maar als ze het bereiken, is het niets. Maar toch is het niet niets. Begrijp je dat? Voor een moeder met kinderen is het krijgen van kinderen niets bijzonders. Dat is zazen. Dus als je doorgaat met deze oefening, zul je steeds meer iets verwerven - niets bijzonders, maar toch iets. Je zou kunnen zeggen 'universele natuur' of 'Boeddha-natuur' of 'verlichting'. Je kunt het met vele namen noemen, maar voor de persoon die het heeft, is het niets, en het is iets.'
Zowel legendes als gedocumenteerd bewijs suggereren dat bekwame beoefenaars en verlichte wezens in staat kunnen zijn tot buitengewone, zelfs bovennatuurlijke mentale krachten. Deze vaardigheden zijn echter geen bewijs van verlichting en zijn er ook niet op de een of andere manier essentieel voor. Ook hier worden we gewaarschuwd om deze mentale vaardigheden niet na te jagen met het risico de vinger die naar de maan wijst te verwarren met de maan zelf.
Als je je afvraagt of je verlicht bent geworden, is het bijna zeker dat je dat niet bent. De enige manier om iemands inzicht te testen, is door het aan een dharmaleraar voor te leggen. Wees niet ontzet als je prestatie uit elkaar valt onder het toezicht van een leraar. Valse starts en fouten zijn een noodzakelijk onderdeel van het pad, en als en wanneer je de verlichting bereikt, zal het op een solide basis gebouwd zijn en zul je je er niet in vergissen.