De religieuze implicaties van scheren in het jodendom
De religieuze implicaties van scheren in het jodendom
Scheren is een belangrijk onderdeel van de joodse religieuze praktijk. Het heeft een lange geschiedenis in de joodse traditie en is nauw verwant aan het concept van heiligheid. In het jodendom wordt scheren gezien als een manier om een hoog niveau van geestelijke en lichamelijke reinheid te behouden.
De betekenis van scheren in het jodendom
Scheren wordt gezien als een manier om respect voor God te tonen en om blijk te geven van iemands toewijding aan het naleven van de Joodse wet. Het is ook een manier om een gevoel van bescheidenheid en nederigheid te behouden. Daarnaast wordt scheren gezien als een manier om zichzelf fysiek schoon en gezond te houden.
Soorten scheren in het jodendom
Er zijn twee hoofdtypen van scheren in het jodendom: ritueel scheren en dagelijks scheren. Ritueel scheren wordt gedaan als voorbereiding op een religieuze ceremonie, zoals een bar mitswa of een bruiloft. Elke dag wordt er regelmatig geschoren om netheid en bescheidenheid te behouden.
Hulpmiddelen die worden gebruikt voor het scheren in het jodendom
De hulpmiddelen die in het jodendom voor het scheren worden gebruikt, variëren afhankelijk van het type scheerbeurt. Voor ritueel scheren wordt meestal een open scheermes gebruikt. Voor dagelijks scheren wordt meestal een elektrisch scheerapparaat of een veiligheidsscheermes gebruikt.
Conclusie
Scheren is een belangrijk onderdeel van de joodse religieuze praktijk. Het wordt gezien als een manier om respect voor God te tonen, bescheidenheid en nederigheid te bewaren en zichzelf rein en gezond te houden. Er zijn twee hoofdtypen van scheren in het jodendom: ritueel scheren en dagelijks scheren. De hulpmiddelen die in het jodendom voor het scheren worden gebruikt, variëren afhankelijk van het type scheerbeurt.
De wetten over het scherenJodendomzijn divers en gedetailleerd en verschillende gemeenschappen houden zich aan verschillende gewoonten. Maar moeten Joodse mannen een baard hebben?
Het fundamentele verbod op scheren komt uit Leviticus, dat zegt:
U mag de hoeken van uw hoofd niet rond maken, noch zult u de hoeken van uw baard beschadigen (19:27).
Zij zullen geen kaalheid op hun hoofd maken, noch zullen zij de hoeken van hun baard afscheren, noch zullen zij insnijdingen in hun vlees maken (21:5)
Ezechiël noemt soortgelijke verboden in 44:20, waar staat:
Evenmin zullen [de priesters] hun hoofd scheren, noch toestaan dat hun lokken lang worden; ze zullen alleen hun hoofd peilen.
Oorsprong van scheerverboden in het jodendom
Het verbod op scheren komt waarschijnlijk voort uit het feit dat in bijbelse tijden het scheren of vormgeven van gezichtshaar een heidens gebruik was. Maimonides zei dat het knippen van de 'hoeken van de baard' een afgodisch gebruik was (Meerh3:37), omdat wordt aangenomen dat de Hettieten, Elamieten en Sumeriërs gladgeschoren waren. De Egyptenaren worden ook afgebeeld met zeer netjes gesneden, langwerpige sikjes.
Naast de bron van dit verbod is er Deuteronomium 22:5, dat mannen en vrouwen verbiedt zich te kleden in de kleding en de gewoonten van het andere geslacht te beoefenen. De Talmoed nam dit vers later over om de baard op te nemen als een symbool van de volwassenheid van een man, en de Tzemach Tzedek voerde later aan dat scheren in strijd was met deze geslachtsverboden. In Sjoelchan Aroech 182 Met dit verbod wordt bedoeld dat mannen geen haar mogen verwijderen op plaatsen waar een vrouw dat traditioneel zou doen (bijvoorbeeld onder de armen).
In de boeken Amos (8:9-10), Jesaja (22:12) en Micha (1:16) instrueert God de treurende Israëlieten echter om hun hoofd te scheren, wat in strijd is met de moderne rouwpraktijken van niet scheren.
[God] zei je om je hoofd kaal te scheren uit verdriet over je zonden (Jesaja 22:12).
Er zijn andere vermeldingen van de vereiste om de baard en het haar volledig te scheren in specifieke gevallentzara'at(Leviticus 14:9) en voor de Nazireeër om zijn hoofd te scheren gedurende zeven dagen na zijn contact met een lijk (Numeri 6:9).
Details over Joodse baardgebruiken
Dehalacha(Joodse wet) dat het een man verboden is om de 'hoeken van het hoofd' te scheren, verwijst naar het scheren van zijn haar bij de slapen zodat de haarlijn een rechte lijn is van achter de oren naar het voorhoofd, en dit is waarloonof payos (zijkrullen) komen uit (Babylonische Talmoed,Stinkend20b).
Binnen het verbod om de 'hoeken van de baard' te scheren, is er een ingewikkeld begrip dat zich heeft ontwikkeld tot vijf punten (Sheboe'ot3b enMakkot20a, b). Deze vijf punten kunnen zich op de wang bij de slapen, de punt van de kin en een punt aan het einde van het jukbeen bij het midden van het gezicht bevinden, of het kan zijn dat er twee punten op het gebied van de snor zijn, twee op de wang en één op de punt van de kin. Er is veel onenigheid over de details, dus deSjoelchan Aroechverbiedt het scheren van de gehele baard en snor.
Uiteindelijk is het gebruik van een scheermes verboden (Stinkend20a). Dit is afgeleid van het Hebreeuwse woordgelachgebruikt in Leviticus dat verwijst naar een mes tegen de huid. De rabbijnen van de Talmoed begrepen toen dat het verbod alleen geldt voor een mes en alleen voor het haar dat strak en glad tot aan de wortels wordt geknipt (Makkot3:5 enDe tafelopBeste vriend6).
Uitzonderingen op Joodse baardgebruiken
Een man kan zijn baard trimmen met een schaar of een elektrisch scheerapparaat met twee snijkanten, omdat hij zich geen zorgen hoeft te maken dat de snijbeweging in direct contact komt met de huid. De redenering hierachter is dat de twee schaarbladen knippen zonder contact met de huid (Shulchan Arukh, Yoreh De'ah,181).
Rabbijn Moshe Feinstein , een 20e eeuwhalachischautoriteit, zei dat elektrische scheerapparaten zijn toegestaan omdat ze het haar knippen door het tussen verschillende mesjes te klemmen en het haar te slijpen. Wel verbood hij elektrische scheerapparaten waarvan de mesjes te scherp zijn. Volgens veel moderne rabbijnen, de meeste elektrische scheerapparaten hebben zulke scherpe messen dat ze als problematisch worden beschouwd en vaak verboden zijn.
De meeste orthodoxe rabbijnse autoriteiten blijven elektrische 'lift-and-cut'-scheerapparaten verbieden, omdat wordt aangenomen dat ze te veel op traditionele scheerapparaten lijken en daarom verboden zijn. Er is een manier om dit soort scheermessen 'koosjer' te maken door de liften te verwijderen.
Er zijn vergoedingen voor het trimmen en scheren van de snor als deze het eten gaat hinderen, hoewel de meeste orthodoxe joden hiervoor een elektrisch scheerapparaat zullen gebruiken. Evenzo is het een man toegestaan de achterkant van de nek te scheren, zelfs met een scheermes.
Deze wetten zijn niet van toepassing op vrouwen, zelfs niet met betrekking tot gezichtshaar.
Kabbala en joodse baardgebruiken
Volgens Kabbalah (een vorm van joodse mystiek) vertegenwoordigt de baard van een man unieke, mystieke krachten. Het symboliseert zowel Gods genade als de schepping van de wereld als goddelijk geïnspireerd door God. Isaac Luria, een beoefenaar en leraar van Kabbalah, zou zo'n kracht in de baard zien dat hij vermeed zijn baard aan te raken, om te voorkomen dat er haren uit zouden vallen (Sjoelchan Aroech182).
Omdat Chassidische joden nauw vasthouden aan Kabbalah, het is een van de grootste groepen Joden die de Kabbalah strikt volgenhalachot(wetten) van niet scheren.
Joodse baardgebruiken door de geschiedenis heen
De praktijk van het laten groeien van de baard en het niet scheren wordt op grote schaal beoefend door de Chasidim die hun oorsprong hebben in Oost-Europa. De rabbijnen van Oost-Europa begrepen demitswavan het laten groeien van een baard tot een verbod om het gezicht te scheren.
Terwijl een Spaanse wet uit 1408 joden verbood baarden te laten groeien, verwijderden Joden tegen het einde van de 17e eeuw in Duitsland en Italië hun baard met behulp van puimsteen en chemische ontharingsmiddelen (een scheerpoeder of -crème). Deze methoden maakten het gezicht glad, gaven de indruk geschoren te zijn en zouden niet verboden zijn omdat ze geen scheermes gebruikten.
Gedurende de middeleeuwen varieerden de gewoonten rond baardgroei, waarbij joden in moslimlanden hun baard lieten groeien en mensen die in landen als Duitsland en Frankrijk woonden hun baard verwijderden.
Moderne scheergebruiken onder joden
Hoewel de gewoonte om zich niet te scheren algemeen wordt nageleefd in de chassidische en ultraorthodoxe gemeenschappen, scheren veel joden zich tegenwoordig niet tijdens de drie weken van rouw voorafgaand aan Tisha b'Av en tijdens het tellen van de Omer (sefira).
Evenzo wordt een joodse rouwende niet geschoren of geknipt gedurende de periode van rouw van 30 dagen na het overlijden van een naast familielid.